Najmłodszy „porywacz” w PRL-u – pan Tomir Bałut – nie żyje

Pan Tomir Bałut, który w październiku 1950 roku (wraz z bratem Przemysławem) stał się najmłodszym w PRL-u „porywaczem” samolotu [aby uciec na Zachód - zobacz reportaż z 2012 r. - Red. ITP] niedawno zmarł w kanadyjskim Ontario.

Wieczorem 10 maja w pobliżu szlaku turystycznego w Algonquin Park [prowincja Ontario w Kanadzie] znaleziono ciało pana Tomira H. Bałuta, emerytowanego inżyniera, wieloletniego członka Stowarzyszenia Inżynierów w Kanadzie.
Miał 91 lat.

Tomir Bałut urodził się 2 lipca 1927 roku w Więcborku. W roku 1944 został absolwentem kursu podchorążych Armii Krajowej. Po wojnie do roku 1950 był pracownikiem stoczni gdańskiej, a także studentem Politechniki Gdańskiej oraz pilotem szybowców i samolotów cywilnych.

Umiejętności pilota pozwoliły mu podjąć ucieczkę z komunistycznej Polski, której dokonał z Gdańska wraz ze swym bratem Przemysławem samolotem szkolnym PO-2 (popularnie zwanym „Kukuruźnikiem”) w październiku 1950 r. Miał wówczas zaledwie 23 lata, a brat 26. Obaj byli studentami i mieli już zaliczony pierwszy egzamin dyplomowy.
Po 2 godz. i 45 min. lotu nad Bałtykiem, przemarznięci bracia wylądowali na nieznanym terenie na wybrzeżu Szwecji.

W końcu sierpnia 1951 roku opuścili Szwecję emigrując do Kanady, gdzie Tomir pracował początkowo w przemyśle lotniczym i biurach projektów w Montrealu.
W 1956 roku pan Bałut uzyskał dyplom na Wydziale Mechanicznym Uniwersytetu Torontońskiego i przez 25 lat pracował w firmie energetycznej Ontario Hydro. Był konstruktorem w działach turbin wodnych i parowych, pracował także przez wiele lat w różnych elektrowniach atomowych. Był upoważniony przez Atomic Energy Control Board do sterowania reaktorem jądrowym, na trzy lata był oddelegowany do Rajasthan Atomic Power Project w Indiach.

Pan Bałut kontynuował studia podyplomowe w analizie wytrzymałościowej pracując jako asystent przy Katedrze Konstrukcji Maszyn. W latach 1977-83 był kierownikiem działu konstrukcyjnego analizy wytrzymałościowej w Toronto. Po upadku komunizmu w Polsce został w latach 1990-96 członkiem kanadyjskiego Komitetu Technologicznej Współpracy z Polską.

Do końca życia był bardzo aktywny w Starszym Harcerstwie, kierownikiem Kręgu w Montrealu i Kręgu “Tatry” w Toronto. Jako honorowy gdańszczanin należał także do Stowarzyszenia Gdańszczan w Kanadzie.

Informacja (tzw. „klepsydra”) z polonijnej gazety wydawanej w Toronto:

Z głębokim żalem o stracie w swoich szeregach informuje Stowarzyszenie Inżynierów Polskich w Kanadzie, składając najgorętsze słowa współczucia dla kol. Bożeny Bałut i jej brata oraz rodziny, z powodu zgonu ojca, którego powszechnie ceniono i podziwiano przez wiele wspólnych lat.

Pogrzeb przewidziano na ontaryjskich Kaszubach (Wilno) w ścisłym gronie rodzinnym.

© Imię i nazwisko
do wiadomości redakcji
otrzymane pocztą elektroniczną 15 maja 2018

☞ zobacz krótkometrażowy film dokumentalny z panem Bałutem:
„Ucieczka z komunistycznego raju” (2012)








Ilustracje © domena publiczna / Archiwum ITP